Tại sao đức Phật lại ngồi trên đài sen?

Khi chúng ta đọc về lịch sử Phật, ai cũng biết một điều rằng Bồ Tát đến cội Bồ Đề trải cỏ làm tòa ngồi và thành đạo ngay dưới cội cây này.

Hiện nay, chúng ta thờ Phật đúng theo tài liệu lịch sử thì phải để Ngài ngồi trên tòa cỏ. Tuy nhiên có một điều lạ đó là ngày nay chùa nào thờ Phật cũng ngồi trên tòa sen? Tại sao lại có điều lạ như thế?

Theo sách chú đại bi thì đây được coi là để biểu trưng con người của Ngài. Vì trước kia là ông Hoàng, Ngài cũng nhiễm ô ngũ dục, như mầm sen còn ở trong bùn đất dưới đáy ao. Khi Ngài vượt thành xuất gia là mầm sen ra khỏi bùn, mà còn ở trong nước.

Lúc Ngài ngồi tu ở dưới cội Bồ đề và thành đạo là hoa sen ra khỏi nước nở tròn đầy hương thơm ngào ngạt. Hoe sen lại tượng trưng cho sự bình đẳng giữa mọi người. Đã là mầm sen thì mầm sen nào cũng có khả năng vươn lên khỏi bùn, khỏi nước và trổ hoa tươi thắm hương thơm ngạt ngào. Đã là con người thì con người nào cũng có khả năng thoát khỏi dục lạc ô nhiễm, thức tỉnh tu hành và đạt thành đạo quả.

Phật quả không phải của riêng một người nào, mà của chung tất cả ai có ý chí thoát trần, có quyết tâm đạt đạo.

Vì vậy, Phật quả gọi là Vô Thượng Giác, là giác ngộ không ai trên, không có người bằng; Phật cũng dùng hình ảnh hoa sen để nhắc nhở Phật tử, ở giữa chốn ô nhiễm mà khéo vượt ra bằng trí tuệ sáng ngời của mình.

Bài kệ nói:

Như giữa đống rác nhớp. Quăng bỏ nơi bờ đầm.
Chỗ ấy hoa sen nở. Thơm sạch đẹp ý người
Cũng vậy, giữa quần sanh. Uế, nhiễm, mù, phàm tục.
Đệ tử bậc Chánh Giác. Sáng ngời với trí tuệ.

(Pháp cú câu 58-59)

Hoa sen mọc chỗ nhớp nhúa mà thơm tho tươi đẹp, sống trong đời nhiễm nhơ mù tối, người Phật tử chúng ta phải khéo dùng trí tuệ vượt ra để cứu mình và cứu người.

Cái quý của hoa sen là sinh tử chốn bùn lầy mà tinh khiết, cái cao cả của người tu là sống trong mọi dục lạc nhiễm ô mà vượt ra an toàn siêu thoát.

Hoa hường, hoa lan thơm hơn hoa sen, mà không được nhắc tới, vì sinh ở chỗ đất sạch. Nếu Thái Tử là người từ trên trời rơi xuống mà đắc đạo thì không có giá trị gì. Chính trong vòng kềm tỏa của dục trần, mà thoát được mới là bậc đại hùng.